Nakazy i zakazy jako narzędzie kontroli – Ewelina Smetaniuk

Ciało Kierownicze Świadków Jehowy przedstawia podwładnym prawa poniekąd obowiązki jako zbiór zakazów i nakazów. Rzadko pozostaje możliwość korzystania z własnej zdolności oceniania.  Dzieli się włos na czworo tam, gdzie chodzi o mało ważny dekret; podczas gdy istotne sprawy, których nie można przeforsować siłą (miłości bliźniego, praworządność, miłosierdzie i wiara) pojawiają się rzadko i w formie powierzchownej. Ponieważ żaden człowiek nie może wypełniać tej lawiny przepisów w sposób doskonały, coraz częściej pojawia się problem wyłączenia i zawieszenia w obowiązkach.

Świadkowie Jehowy muszę postępować, myśleć, według określonych standardów, norm. Niepożądane w Organizacji są, wszelkie przejawy indywidualności.

Wszystko, czego zabrania Organizacja, byłoby trudne do spisania. Poniższa lista zaczerpnięta z biuletynu „Słowo Nadziei” próbuje zebrać najważniejsze.
Czynność potępiona lub zabroniona (w nawiasie – uzasadnienie):

1. Noszenie lub posiadanie symboli – nie tylko religijnych (fałszywe bóstwa).

2. Jakikolwiek związek lub branie udziału w uroczystościach religijnych innych wyznań i czynnościach z tym związanych np. pogrzebach.

3. Obchodzenie urodzin (bałwochwalstwo).

4. Toasty w czasie wesel i innych uroczystości (fałszywe bóstwa).

5. Udział w wyborach (mieszanie się w sprawy świata).

6. Czerpanie przyjemności z pokazywania się publicznie – modelka (szukanie własnej chwały).

7. Praca w sektorze zbrojeń np. praczka (popieranie wojen).

8. Obchodzenie jakichkolwiek świąt. (bałwochwalstwo).

9. Transfuzja krwi i oddawanie krwi (świętość krwi).

10.   Czytanie książek i publikacji innych wyznań religijnych (zaśmiecanie umysłu).

11. Przeszczep organów; w międzyczasie zmieniane (grzech, niezgodne z Biblią)

12. Działalność w stowarzyszeniach młodzieżowych (strata czasu).

13. Jakikolwiek udział w polityce; ubieganie się o stanowiska polityczne nawet na szczeblu gminy (pozostawanie nieskażonym przez świat).

14. Pełnienie funkcji gospodarza klasy (pozostawanie skażonym przez świat).

15. Przynależność do harcerstwa (pozostawanie neutralnym).

16. Noszenie odzieży żałobnej (zwyczaj pogański ).

17. Próby usprawiedliwiania się (brak pokory).

18. Branie udziału w działalności związkowej (pozostawanie neutralnym).

19. Wielbienie lub naśladowanie gwiazd ról filmowych lub muzycznych (bałwochwalstwo).

20. Organizowanie spotkań młodzieżowych (chodzi o młodzież nie będącą Świadkami Jehowy – pokusa seksualna).

21. Datki na czerwony krzyż lub podobne organizacje charytatywne (popieranie organizacji religijnych).

22. Uczestniczenie w świętach zakładowych (światowe towarzystwo).

23. Modlenie się – wyłącznie w towarzystwie ochrzczonych, nienagannych Świadków Jehowy (tylko świadkowie są prawdziwymi chrześcijanami).

24. Taniec z kimś innym niż partner małżeński jest (pokusą seksualną).

25. Udział w zajęciach pozaszkolnych (wolny czas wykorzystywać na głoszenie).

26. Czytanie starej literatury Towarzystwa (strata czasu ).

27. Udział w sądzie jako przysięgły (neutralność ).

28. Udział w służbie wojskowej i formacjach cywilnych (ćwiczenie się do wojny).

29. Ćwiczenie technik samoobrony (pochodzenie militarne ).

30. Opuszczanie wspólnych zebrań i działalności głoszenia (nieposłuszeństwo względem Boga ).

31. Używanie sformułowań takich jak: o Boże, o Matko, o Panie itp. (zwracanie się do fałszywych bóstw).

32. Studia wyższe; niektóre kierunki kategorycznie zabronione (światowe towarzystwo, strata czasu).

33.   Udział w reformach socjalnych i grupach samopomocy (strata czasu).

34.   Wątpliwości skierowane przeciw Organizacji (wymierzone przeciw Bogu).

35.   Przyjaźnienie się z osobami spoza Organizacji (światowe towarzystwo).

36. Noszenie przez kobiety spodni podczas zebrań (nieodpowiednie ubranie, upodabnianie się do mężczyzn).[29]

Przestrzeganie tych wszystkich zasad jest niewątpliwie niezwykle trudne zważywszy, iż w wielu z nich trudno doszukać się czegoś gorszącego. Dodatkowo Towarzystwo wprowadza różnorodne zmiany, które docierają do szeregowych wyznawców w sposób bardzo  chaotyczny.  Wywołuje  to  stały  konflikt  wewnętrzny  (można coś czynić, czy nie?), jak też niejasne poczucie winy. Dodatkowo wiara Świadków, iż cały zbór może utracić Ducha Bożego   przez   jedną   osobę,   powoduje doszukiwanie  się  winnych;  każdy   bowiem  zbór ma jakieś problemy. Ciągle  towarzyszące  poczucie  winy  prowadzi  do  zwiększonej agresji zewnątrz,  stanów  nerwicowych,  depresji  czy  nawet  samobójstw.  Sztywne  wymagania co robić wolno, a czego nie, w co wierzyć, a w co nie, jak postąpić w takiej czy innej sytuacji prowadzą ponadto do zaniku kreatywności myślenia, jak też blokują rozwój indywidualności. Wiele drzemiących w ludziach talentów nie ma żadnych szans na rozwój. Ponieważ niemal we wszystkich dziedzinach życia rozwój kreatywności jest potępiany, prowadzi to zwyczajnie do stagnacji. Wysoko cenione przez Towarzystwo właściwości takie jak sztywność, bezkompromisowość, konformizm i bezwzględne posłuszeństwo są dokładnie tymi, które wywołują konflikty emocjonalne i prowadzą do zaburzeń psychicznych. [30]

Nieświadomy zakamuflowanego systemu kar (cofnięcie „bezwarunkowej” akceptacji) i nagród (utrzymanie akceptacji), nowy uczestnik grupy dostosowuje się do jej wymagań, aby znów nie doświadczać „chłodu”, „poczucia odrzucenia”. Powoli wchodzi w system totalitarny (silnej kontroli życia prywatnego, rodzinnego, zaangażowania społecznego), ale pod wpływem zalecanych lektur, kolejnych spotkań, interpretuje go w inny sposób, niż zrobiłby to podczas pierwszych kontaktów z Organizacją.

Członkowie Organizacji często mogą usłyszeć, że osoby, które odeszły z grupy „skończyły tragicznie”: ktoś popełnił samobójstwo, ktoś zginął w wypadku samochodowym, a jeszcze komuś innemu umarła cała rodzina. Jakakolwiek krytyka i wątpliwości wobec grupy, przełożonych nie mogą być niczym innym, jak świadectwem niewiary, opętania demonicznego lub w najlepszym wypadku – absolutnej głupoty, próżniactwa i słabości.

Multum zakazów, system kar i nagród, kreowanie czarno – białej rzeczywistości, czyli sacrum   i   profanum   prowadzi  do  tego,  że  przywódcom  Organizacji  łatwo  jest  trzymać w ryzach szeregowych Świadków. Wspólnota Świadków Jehowy doskonale zaspakaja potrzeby dyscypliny, jasnych i twardo egzekwowanych reguł. Ciało Kierownicze rozdziela role, przywództwo pilnuje przestrzegania ściśle określonych norm. Może skusić rzekome poczucie bezpieczeństwa, co może być czynnikiem atrakcyjnym dla ludzi szukających poczucia swojego miejsca w życiu. „Władza kusi iluzją, wolności od wolności, zwolnienia od odpowiedzialności za wybór, zawsze męczącej, a nierzadko ryzykownej”.[31] Autokratyczne kierownictwo jest, więc odpowiedzą na obawy jednostek niepewnych, niesamodzielnych, które starają się unikać autonomicznego podejmowania trudnych decyzji i ustalania własnych życiowych priorytetów.

Ewelina Smetaniuk


[29] Biuletyn Słowo Nadziei, wyd. Fundacja Słowo Nadziei, 1997, nr.29, s. 15.

[30] Tamże, s. 16.

[31] Z. Barman, Wolność, wyd. Znak, Kraków 1995, s. 65.

Ewelina Smetaniuk

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.